Magnetna rezonancija – Degenerativna promene kičmenog stuba
Degenerativna oštećenja kičmenog stuba predstavljaju proizvod udruženog delovanja trošenja i zamora našeg materijala tokom godina, stepena opterećenja kome smo izloženi, kao i nasleđenog kvaliteta samog kičmenog stuba. U ovoj grupi oboljenja najčešće su promene lokalizovane u regiji:
Diskusa – koji se nalaze između pršljenova i služe kao svojevrstan amortizer za ublažavanje opterećenja kojima smo izloženi. Ova oštećenja su u opsegu od oštećenja spoljašnjeg (potpornog) dela diska, do diskus hernija, odsnono ispupčenja na određenim delovima diskusa, koja usled kontakta sa nervnim strukturama (nervnim korenovima ili kičmenom moždinom- zavisno od lokalizacije i težine) dovode do bola, trnjenja, pa i oduzetosti ekstremiteta. Ove promene se najdetaljnije prikazuju pregledom na magnetnoj rezonanciji, gde je evidentna njena superiornost u odnosu na rendgenske preglede, kojima se dobija samo predstava o stanju visine kičmenih pršljenova, dok se o samim diskusima ne dobija dovoljno informacija – dobija se samo posredna informacija o njihovoj širini, na osnovu relativnog rastojanja između susednih pršljenova;
Pršljenskih tela – koja predstavljaju osnovni potporni element kičmenog stuba, a degenerativna oštećenja se na njima manifestuju otokom ili zadebljanjem na tzv. pokrovnim pločama (strane pršljenova koje su okrenute ka susednom pršljenu), kao i formiranjem okoštavanja-osteofita (zupci, kljunovi kosti) koji se pružaju u različitim pravcima i mogu, takođe, dovesti do kontakta i pritiska na nervne strukture (kičmena moždina i nervi), sa sličnim simptomima kao kod diskus hernija;
Sitnih (fasetnih) zglobova – koji predstavljaju parne sitne zglobove kojima se susedni pršljenovi dodatno povezuju i uloga im je stabilizacija kičmenog stuba, a patološke promene se na njima manifestuju zadebljanjima, koja mogu doprineti smanjenju širine kičmenog kanala (prostor kroz koji prolazi kičmena moždina i nervi), kao i parnih izlaza za nervne korenove (foramena), koji se nalaze na svakom nivou, a takođe mogu biti središte upalnih procesa;
Ligamenata – koji se prostiru ispred i iza pršljenskih tela (celom dužinom kičmenog stuba), kao i ispred i iza zadnjih nastavaka kičmenih pršljenova, doprinose stabilizaciji položaja kičmenog stuba, a degenerativne promene se na njima manifestuju obično zadebljanjima, koja zatim dovode do suženja kičmenog kanala, kao i parnih izlaza za nervne korenove (foramena).
U zavisnosti od težine degenerativnih oštećenja koja se uoče na pregledu magnetnom rezonancijom, terapijske mere su u delokrugu rada fizijatra, kada se radi o lakšim oštećenjima ili spinalnog (ortopedskog) i neurohirurga, kada se radi o težim oštećenjima, koja zahtevaju razmatranje mogućnosti operativnog lečenja. Konačna procena o vrsti tretmana se donosi nakon kliničke procene odnosno kombinovanjem rezultata magnetne rezonance i kliničkog nalaza odgovarajućeg specijaliste, naravno, u dogovoru sa pacijentom.
