Ultrazvučni pregled krvnih sudova vrata
Šta znači ultrazvučni pregled krvnih sudova vrata?
Ultrazvučni pregled krvnih sudova vrata je jedna od osnovnih metoda pregleda u dijagnostici bolesti krvnih sudova, obavezan je pregled u neurološkoj obradi, kod različitih neuroloških bolesti, ali i kod različitih promena i stanja, uključujući i one nepoznatog porekla. Takodje ova vrsta pregleda učini se i kod postojanja različitih faktora rizika. Ovaj pregled u medicini najčešće zovu Kolor dupleks sken magistralnih arterija vrata, odnosno CDS MAV.
Koje su to bolesti i stanja zbog kojih se pacijenti upućuju na ovaj pregled ?
Najčešće bolesti i stanja u kojim treba učiniti ovaj pregled su: postojanje zakrečenja krvnih sudova – ateroskleroze, kod sumnje na postojanje anomalija krvnih sudova, kod degenerativnih i upalnih promena vratne kičme, kod sumnje na cepanje zida krvnih sudova, kod različitih povreda, kod sumnje na postojanje proširenja krvnih sudova – aneurizme, kod postojanja spoljnog pritiska na krvne sudove, kod sumnje ili utvrdjenog postojanja tumorskih promena vrata i glave, kod postojanja demencije.
Pre sprovodjenja ovog pregleda potrebno je uzeti preciznu anamnezu, obaviti dobar opšti i neurološki pregled, postaviti radnu dijagnozu sa indikacijama za sprovođenje dalje dijagnostike.
Vrlo često u sklopu dijagnostičke obrade učiniće se i laboratorijska ispitivanja: krvna slika, sedimentacija, odredjivanje šećera u krvi masnoća i faktora koji utiču na zgrušavanje krvi.
Koji se još pregledi mogu obaviti ?
Nakon obavljenog pregleda krvnih sudova vrata, ukoliko je potrebno u sklopu dalje dijagnostičke obrade, a radi uspešnog lečenja, mora se učiniti pregled na skeneru (CT) ili magnetnoj rezonanci (MR).
Bolesti i stanja kod kojih obavezno treba učiniti ovaj pregled ?
Koji su to simptomi koji dovode pacijente kod lekara, a na osnovi kojih se indikuje ovaj pregled. Kod sumnje na ishemiju karotidnog sliva, kao i vertebrobazilarnog sliva mogu se javiti otežano izgovaranje, nalaženje ili razumevanje reči, slabost jednog dela tela, osećaj utrnulosti, mravinjanja, kao i vrtoglavica, zujanje u ušima, smetnje vide sa zamagljenim vidom, duplim slikama, smetnjama vida na jednoj strani, nespretnost u hodu, padanje, slabost jedne polovine lica, naglo nastala slabosti obe noge i osećaj pospanosti.
Kako se izvodi pregled ?
Sam pregled je jednostavan, ne boli, kako kažemo neinvazivan, relativno brzo se izvodi, nema zračenja i ono što nije bez značaja relativno je jeftin.
Pacijent se nakon uzimanja kratkih anamnestičkih podataka, polaže na krevet sa glavom zabačenom unazad, kako bi se lakše pristupilo regiji vrata . Pacijent treba da bude opušten. Kod pacijenata koji imaju izraženo okoštavanje vratne kičme, nesvesticu i vrtoglavicu, najčešće se koristi meka podloška (jastuk) ispod glave i vrata, sa lakom uspravljenim uzglavljem. Glava pacijenta je najčešće okrenuta na stranu, suprotno od strane koja se ispituje.
Pregled se učini na ultrazvučnom aparatu dobih karakteristika, radi prikaza krvnih sudova. Koristi se sonda ravne površine, koja se nasloni na vrat. Pregledaju se karotidni krvni sudovi, koji hrane veliki mozak, ali i vertebrobazilarni krvni sudovi koji snabdevaju mali mozak krvlju. Tokom pregleda pacijenti ponekad mogu čuti blago zujanje ili vibriranje iz sonde, ali je prgled u potpunosti neškodljiv. Pregled traje oko 20 minuta, a ukoliko je nalaz složeniji i preko pola sata. Ponekad nakon obaljenog pregleda pri podizanju pacijenta iz ležećeg u sedeći stav može se javiti blaga nesvestica ili vrtoglavica. Zato pacijent, posebno u odredjenim godinama ne treba naglo da ustaje i za to vreme treba da bude pod nadzorom lekara. Pregled izvode lekari specijalisti neurolozi i radiolozi.
Po sprovedenom pregledu lekar saopštava pacijentu nalaz obavljenog pregleda. Nalaz se saopštava jednostavnim rečima, razumljivim svakom pacijentu, posebno se naznačava šta nije uredu i saoptava koje druge dijagnostičke pretrage pacijent treba da obavi, odnosno kod kod specijaliste treba da ode. Lekar može i trebalo bi da saopšti da li uočene promene zahtevaju medikamentozno lečenje ili operativan zahvat, ukoliko obavljeni pregled pruža dovoljno informacija za takvu poduku.
Ovaj pregled se može ponoviti u zavisnosti od kliničkih i dijagnostičkih potreba i u kraćem vremenskom intervalu, ali najčešće za 12 meseci.
