Urologija – Cistoskopija
Cistoskopija je endoskopski pregled mokraćne bešike i radi se pomoću cistoskopa, aparata koji se kroz mokraćni kanal uvodi u bešiku. U upotrebi su 2 vrste cistoskopa: rigidni (čvrsti) i fleksibilni (savitljivi). Širina aparata se kreće maksimalno do 9 mm, podsećaju izgledom na teleskope i sadrže optiku kojom se može sagledati unutrašnjost mokraćne cevi i bešike.
Cistoskopija se obavlja u uslovima lokalne, spinalne ili opšte intravenske anestezije. Dijagnostička cistoskopija se u našoj kliničkoj praksi uglavnom radi u lokalnoj anesteziji. Ženska mokraćna cev je duga izmedju 4 i 5 cm te je pregled uglavnom bezbolan, delimično neprijatan. Muška uretra je duga oko 25 cm što pregled može učiniti neprijatnim i ponekad bolnim ako se radi u lokalnoj anesteziji. Pravilan pristup lekara prema pacijentu može uz lokalni anestetik u značajnoj meri učiniti pregled manje neprijatnim i bolnim. Ukoliko je pacijent pred intervenciju dobro upoznat sa onim što ga očekuje i ostvari adekvatnu komunikaciju sa svojim lekarom, pregled će dosta lakše prihvatiti. Većina pacijenata nakon obavljenog pregleda smatra da je bio daleko manje neprijatan od onoga što su očekivali.
Pregled u opštoj anesteziji je svakako komforniji kako za pacijenta tako i za lekara ali zahteva odgovarajuću pripremu i kratkotrajnu hospitalizaciju. Pre svakog pregleda mora se dobiti podatak o alergijama na lekove, jod i druga antiseptična sredstva kojima se dezinfikuje genitalna regija. Obavezno se mora proveriti da li pacijent koristi neki od antikoagulantnih lekova: Aspirin, Farin, Sintron, Plavix, Pradaxa, Eliquis, Xarelto. U tim slučajevima je znatno povišen rizik od krvarenja te se intervencija radi samo uz prethodnu korekciju terapije.
Cistoskopija je kontraindikovana u slučaju da postoji podatak o akutnoj urinarnoj infekciji, akutnom zapaljenju mokraćne cevi ili prostate.
Pregled uobičajeno traje nekoliko minuta i obavlja se uz korišćenje sterilnog fiziološkog rastvora koji širi mokraćnu bešiku i omogućava dobru preglednost.
Cistoskopija je važna metoda za:
- Dijagnostiku suženja u mokraćnoj cevi kao i na samom vratu mokraćne bešike.
- Dijagnostiku nivoa opstrukcije koji prostata vrši na mokraćnu cev i otkrivanje eventualnog prisustva kamenja ili tumora mokraćne cevi i bešike.
- Otkrivanje uzroka i mesta krvarenja u mokraćnoj bešici ili uretri
- Otkrivanje uzroka bolnog i nekontrolisanog mokrenja ili razloga za otežano mokrenje.
- Otkrivanje faktora koji dovode do čestih urinarnih infekcija
- Dijgnostikovanje spoljašnjeg pritiska na zid bešike od strane promena na materici ili debelom crevu.
- Dodatno pojašnjenje stanja vidjenih prethodnim dijagnostičkim metodama: ultrazvuk, rentgen, intravenska urografija, skener…
Tokom cistoskopije mogu se izvršiti i dodatne intervencije:
- Biopsija sumljivih promena u mokraćnoj cevi i bešici
- Uklanjanje stranih tela
- Plasiranje ureteralnih stentova u bubreg
- Razbijanje i uklanjanje kamenja iz mokraćne bešike, resekcija tumora, zaustavljanje krvarenja (obavezno u uslovima opšte ili spinalne anestezije.)
- Injiciranje Botoxa u zid mokraćne bešike kod spastične neurogene bešike
Cistoskopija je bezbedna metoda i ne postoji opasnost od gubitka seksualne funkcije.
Nakon pregleda mogu se javiti tegobe u vidu peckanja tokom i nakon mokrenja, pojave manje količine krvi u urinu i češćeg mokrenja. Opisane tegobe spontano prestaju za dan ili dva ukoliko se unosi veća količina tečnosti i ako se preventivno uzmu profilaktičke doze uroantiseptika ili antibiotika.
Ukoliko nakon intervencije dodje do bolnog i otežanog mokrenja, nemogućnosti mokrenja, visoke temperature i pojave krvnih ugrušaka u urinu, jačih bolova u donjem stomaku pacijent se obavezno mora javiti svom lekaru.
Cistoskopija je važna dijagnostička procedura. Može biti dragocena i ponekad nezamenljiva u ranom otkrivanju i lečenju potencijalno opasnih oboljenja donjeg dela urinarnog trakta.
