Reumatologija i fizikalna medicina – Giht
Šta je to giht i ko oboleva?
Giht je vrsta upale zgloba – artritisa, koji nastaje kao posledica taloženja kristala mokraćne kiseline u zglobovima, kod osoba sa povišenom koncentracijom mokraćne kiseline u krvi. Mokraćna kiselina nastaje u toku normalnih metaboličkih procesa u organizmu, ali ukoliko se ona ne izlučuje putem bubrega u dovoljnoj meri, dolazi do njenog nagomilavanja u zglobovima, bubrezima i mekim tkivima. Od gihta najčešće obolevaju osobe starije od 40 godina, češće muškarci, čak svaki pedeseti muškarac stariji od 30 godina, ređe žene u menopauzi.
Koji su faktori rizika za nastanak gihta?
- Ishrana namirnicama bogatim purinima (crveno meso, iznutrice, morski plodovi)
- Konzumiranje većih količina alkohola
- Gojaznost, povišen krvni pritisak, povišene masnoće u krvi
- Nasledna sklonost povećanog stvaranja mokraćne kiseline
- Upotreba nekih lekova kao što su: diuretici, aspirin, levodopa i ciklosporin
- Kod bolesnika sa malignim bolestima i na hemoterapiji
- Kod bolesnika sa hroničnim bubrežnim bolestima i bolesnicima na dijalizi
Koji su simptomi gihta?
Prvi simptomi gihta su najčešće iznenenadni bol, otok i crvenilo jednog zgloba, najčešće korena palca na nozi, u 50% slučajeva, ali bilo koji zglob može biti zahvaćen. Akutni napad gihta prolazi za nekoliko dana, čak i ako se ne leči. Ukoliko se napadi ponavljaju, bolest prelazi u hronični oblik, sa zahvatanjem većeg broja zglobova i koji vode ka oštećenjima i deformitetima. Osim u zglobovima, kristali mokraćne kiseline se mogu taložiti u koži, mekim tkivima i bubrezima. Tako nastaju mali, čvrsti i beličasti čvorovi – tofusi u koži i ušnim školjkama, a u bubrezima kamenčići.
Kako se postavlja dijagnoza gihta u Euromediku?
Dijagnozu gihta postavlja reumatolog nakon pregleda i sprovedenih ispitivanja. U postavljenju dijagnoze pomaže određivanje nivoa mokraćne kiseline u krvi i analiza zglobne tečnosti iz zapaljenog zgloba, na prisustvo kristala mokraćne kiseline. Ponekad nije moguće dobiti uzorak zglobne tečnosti, pa je tada od velike pomoći u dijagnostici, ultrazvučni pregled zahvaćenog zgloba.
Kako se leči giht u Euromedku?
U akutnoj fazi gihta najčešće se upotrebljavaju nestereoidni antiinflamatorni lekovi. Kod težih oblika gihta, primenjuju se kortikosteroidi u obliku injekcija ili tableta. Tada je potrebno poštedeti zahvaćeni zglob, mirovati uz primenu hladnih obloga. Nakon smirivanja akutnog napada, u terapiju se uvode lekovi koji smanjuju stvaranje mokraćne kiseline, alopurinol i febuksostat.
Za dugotrajno lečenje gihta, pored medikamentne terapije, neophodno je regulisati telesnu težinu, izbegavati unos alkohola, kao i hrane koja provocira napade. Savetuje se svakodnevna upotreba mleka i mlečnih proizvoda, unos odgovarajuće količine tečnosti, kao i redovna fizička aktivnost.
Neophodan je i pregled fizijatra i uključivanje fizikalne terapije prema nalazu i fazi oboljenja .