Pulmologija – Radiološka dijagnostika plućnih bolesti
Radiologija (rendgen dijagnostika) je neinvazivna i bezbolna dijagnostička metoda koja podrazumeva primenu X zraka za snimanje različitih delova tela i organa.
Radiologija se koristi u dijagnostici plućnih bolesti – zapaljenja pluća, akutne i hronične opstruktivne bolesti pluća, pneumotoraksa tj. pucanja plućne maramice, izliva u grudnoj šupljini, tumora pluća i grudnog koša, tuberkuloze, profesionalnih bolesti itd. Radi se kod osoba koje imaju gušenje i otežano disanje, uporni kašalj, bol u grudima, iskašljavanje krvavog ispljuvka i u drugim situacijama kada to zahteva lekar. Prilikom snimanja grudnog koša dobijaju se i informacije o stanju srca i drugih struktura u sredogruđu.
Skener (CT) je rendgenološki aparat u obliku velike kutije sa kružnim otvorom, ili kraćim tunelom, u centru. Pacijent leži na uskom stolu koji se kreće kroz ovaj otvor i za to vreme se izlaže dejstvu rentgen zračenja. Oko pacijenta se rotira rentgen cev i elektronski rentgen detektor, koji se nalaze suprotno jedan od drugog, u prstenu koji se zove pokretni deo skenera.
Snimanje na CT-u se koristi da bi se dobile informacije o organima, kao što su jetra, pankreas, nadbubrežne žl.,pluća, srce,krvni sudovi,abdominalna šupljina,kosti (posbno kičma) i kičmena moždina. Aparat pomoću X-zraka pravi slike slojeva pojedinih organa. Samo par sekundi je dovoljno za dobijanje nekoliko preseka,a slika koja se dobija je jasnija od bilo kog drugog načina snimanja.Gusta, čvrsta tkiva, kao što su kosti,pokazuju se svetlim (belim) nijansama, manje gusta (mišići,mozak) u nijansama sivih boja, a prazan prostor je crne boje.
U odnosu na NMR (nuklearnu magnetnu rezonancu) kompjuterizovana tomografija je superiorna u dijagnostikovanju krvavljenja, kalcifikacija i promena na kostima. Često se u toku snimanja dešava da se ciljani organ ne može dobro razlikovati od okolnih struktura. U tim slučaju pacijentu se ordinira supstanca koja omogućava razlikovanje tkiva, tj. kontrasno sredstvo autor za korespondenciju
Ultrazvuk pluća (lung ultrasound – LUS) dugo godina je bio potcenjen kao dijagnostička metoda. Rebra, pluć-ni parenhim ispunjen vazduhom i sternum su strukture koje odbijaju ultrazvučne talase. Međutim, mnogi patološki procesi unutar zida grudnog koša, pleure i plućnog parenhima dovode do značajnih promena strukture tkiva, čime se menja akustična transmisija i dozvoljava sonografska evaluacija. Kroz deset osnovnih ultrazvučnih znakova mogu se izdiferencirati glavni patološki supstrati plućnog parenhima: pleuralni izlivi, alveolarni sindrom / konsolidacija, intersticijalni sindrom i pneumotoraks. Osnovni znaci su: znak „slepog miša” („the bat sign”), A linije, znak „kretanja” pluća („lung sliding”), znak kvadra (quad sign), znak sinusoida, znak hepatizacije (tissue-like sign), shred sign, B linije (znak rakete), znak stratosfere (seashore sign) i „lung point”. LUS se vrši linearnom, ali i konveksnom i sektorskom sondom, u B i M modu, kroz 12 polja, prema topografskim linijama. Ehosonografija pluća kao dijagnostička metoda pokazuje značajnu senzitivnost i specifičnost u poređenju sa MDCT pregledom, kao zlatnim standardom.