Neurologija – Lumbalna punkcija
Lumbalna punkcija je postupak kojim se uzima mala količina likvora (moždane tečnosti). Ona se sprovodi kod pacijenata kod kojih postoji sumnja na imunološku bolest nervnog sistema. Takođe ovo je metoda izbora za dokazivanje postojanja infekcije nervnog sistema (bakterijskog, virusnog, gljivičnog porekla). Ređe, na ovaj način se mogu ubrizgavati određeni lekovi (citostatici, kortikosteroidi, spazmolitici).
Kako se izvodi lumbalna punkcija?
Pacijent leži na desnom boku sa savijenim nogama u kukovima i kolenima (tzv. fetus položaj) ili sedi na krevetu. Prvo se obriše slabinski deo leđa benzinom, alkoholom i jodom. Potom se šupljom, tankom iglom, između dva slabinska pršljena, pristupa subarahnoidalnom prostoru u kome se nalazi likvor. Pri samom ubodu iglom može se javiti mali bol ili neprijatnost sličan davanju intramuskularne injekcije. Uzima se oko 5-10 ml likvora. Sama procedura traje u proseku oko 10 minuta što obuhvata i pripremu polja za ubod. Ukoliko to želi, pacijent može da dobije odgovarajući premedikaciju u slučaju postojanja straha od bola, uboda iglom.
Šta nakon lumbalne punkcije?
Savetuje se da nakon lumbalne punkcije pacijent naredna tri sata leži u krevetu. Uobičajeno je da pacijent dobije 500 ml odgovarajućeg infuzionog rastvora. Preporuka je da taj dan pacijent najveći deo vremena provede u krevetu. Sutradan je dozvoljeno vraćanje uobičajenim aktivnostima uz savet da se izbegavaju teže fizičke aktivnosti narednih 7 dana.
Moguće komplikacije lumbalne punkcije
Glavobolja je najčešća komplikacija koja se javlja nakon lumbalne punkcije. Ona ima određene specifičnosti. Naime, ova vrsta glavobolje se javlja pri sedenju ili stajanju, hodu i smanjuje se ili prolazi tokom ležanja. Trajanje ovog tipa glavobolje je, ukoliko se javi, u proseku od 24h- 7 dana. Nekada ovakva glavobolja može biti praćena i mučninom i povraćanjem. Nelagodnost ili bol u donjem delu leđa je retka komplikacija i zavisi pre svega od stanja kičmenih pršljenova pacijenta i može se dovesti u vezu sa položajem koji pacijenti zauzimanju pri samoj intrevenciji, a ne sa samom punkcijom.
Traumatsko moždano krvarenje i pomeranje delova mozga (hernijacija) su najteže i najopasnije komplikacije lumbalne punkcije i javljaju se kod oko 1% pacijenta.
Priprema pacijenta
Potrebno je da pacijenti donesu svu medicinsku dokumentaciju koju poseduju. Posebno je potrebno da pacijenti naglase da li uzimaju neki od sledećih lekova: Aspirin, Klopidogrel, Farin, Sintrom (Sinkum, acenokumarol), Eliquis, Pradaxa, Xarelto, Fraxiparin, Clexan. Pacijentima se savetuje da pre intervencije ne doručkuju ili ne uzimaju hranu dva sata pre intervencije.
U Euromedik bolnicu u Bulevaru umetnosti, lumbalna punkcija se izvodi u okviru Dnevne bolnice. To znači da se po završetku lumbalne punkcije, pacijnet prati naredna 3-4h i da se nakon toga otpušta kući. U našoj bolnici je uobičajena procedura davanje premedikacije (leka neposredno pre intervencije) u cilju opuštanja pacijenta i smanjivanja neprijatnosti pri samom ubodu.
Zakažite Vaš specijalistički pregled neurologa.
