Bubrežna kolika (renalna kolika), ultrazvučna dijagnostika
Bubrežna kolika je jak, iznenada nastao bol, lokalizovan u slabinskom delu, koji se širi napred, ka preponi iste strane i regiji spoljašnjih genitalija.
Uzrok bola je naglo nastao prekid u slobodnoj drenaži mokraće iz bubrežne karlice i mokraćnog kanala.
Usled nastalog zapušenja (opstrukcije) dolazi do proširenja kanalnog sistema iznad mesta zapušenja, uvećanja bubrega kao i grčenja kanalnog sistema u nameri da se prepreka savlada.
Bol je izuzetno jak, spada u klasikaciji u najjače bolove u medicini.
Uzrok renalne kolike u najvećem broju slučajeva je kamen u bubrežnoj karlici ili ureteru.
Postoje i drugi, daleko ređi uzroci, kao što je krvni ugrušak, partikule tumora, parazitoze, suženja (strikture) uretera i uretokarličnog prelaza, urođene anomalije, pritisak na kanalni stistem spolja, najčešće od strane tumorskih promena u okolini i drugi ređi uzroci.
Osim jakog bola, renalna kolika je često pracena i drugim simptomima: češće mokrenje, pojava krvi u mokraći (hematurija), smanjena količina mokraće („mokrenje kap po kap“), peckanje pri mokrenju, povišena temperatura, muka i povraćanje, nadutost trbuha.
Dijagnoza renalne kolike se postavlja uz navedene anamnestičke podatke, kliničkim pregledom pacijenta, laboratorijskom analizom mokraće, ultrazvučnim pregledom trbuha, rtg pregledom-nativnom radiografijom urotrakta, a po potrebi i daljom dijagnostikom (intravenska urografija, CT pregled, CT urografija…)
Ultrazvučnim pregledom se otkriva uvećan bubreg, proširenog kanalnog sistema (hidronefroza), što je znak zapušenosti bubrega kao i mogući uzrok, koji je najčešće kamen.
Kamen u bubregu se veoma jasno dijagnostikuje ultrazvučnim pregledom ako je lokalizovan u bubregu. Mikrolitijaza (sitni kamenčići-pesak), ukoliko je ultrazvučno merljiva, takođe može da se vidi. Veoma sitni mikroliti a naročito nalaz peska viđen u laboratorijskom nalazu mokraće, ranga kristala, ne može da se vidi ultrazvukom. Laboratorijski pregled sedimenta mokraće,ako imamo ultrazvučne znake uroopstrukcije (zapušenosti) bubrega je od velike pomoći u postavljanju konačne dijagnoze.
Kamen nekada nije moguće videti ako je lokalizovan u ureteru, znači u kanalu između bubrega i mokraćne bešike.Razlog za to može biti izostanak proširenja uretera, gasovi u crevima koji maskiraju regiju, ili je u pitanju mikrolitijaza (pesak).
U tom slučaju nativna radiografija urotrakta u velikom procentu slučajeva omogućava viđenje kamena na putu između bubrega i mokraćne bešike, što uz ultrazvučno viđene promene na bubregu omogućava sigurnu dijagnozu uzroka renalne kolike.
Nekada proširenje kanalnog sistema izostaje u početku pregleda, pa je potrebno ultrazvučno praćenje u toku nekoliko dana uz laboratorijske analize i klinički nadzor.
Po završenoj dijagnostici dalje lečenje je određeno od strane urologa.
Po izlečenju promene se povlače i bubreg i kanalni sistem se vraća u pređašnje,fiziološko stanje.
Nakon prestanka tegoba neophodna je kontrola u određenim intervalima da bi se prevenirala hronična asimptomatska uroopstrukcija, koja bi mogla trajno da ošteti bubreg.
Nekada, naročito ako se radi o drugim uzrocima uroopstrukcije, ultrazvuk može ili da pokaže šta je taj drugi uzrok ili da isključi neka oboljenja na koja smo posumnjali. U nekim slučajevima je potrebna dalja dijagnostika (CT urografija, MR…), o čemu naši radiolozi i urolozi postavljaju indikaciju na osnovu saznanja do kojih su došli prethodno opisanim metodama.
Radi dobre dijagnostike svakako je potrebno da svi pregledi bitni za dijagnostiku budu urađeni na savremenim aparatima sa dobrom rezolucijom i sa timom stručnih i dobro obučenih lekara, što je čini najbitniji Euromedikov resurs.