Neurologija – Neuromijelitis optika
Neromijelitis optika spektar bolesti ili NMO spektar bolesti (NMOSD od engl. neuromyelitis optica spectrum disorder) je autoimuna demijelinizaciona bolest (oštećenje mijelinskog omotača nerava), centralnog nervnog sistema, koja uglavnom zahvata optičke živce (optički neuritis) i kičmenu moždinu ( mijelitis), dok promene na mozgu mogu izostati, ili su atipične sa drugačijom anatomskom prezentacijom i oblikom lezija nego kod onih u multiploj sklerozi (MS)
Spektar neuromijelitis optika (NMO) nije oblik MS. Danas se zna da su etiopatogeneza ovog spektra bolesti, patohistološki nalaz lezija, terapija, prognoza, sasvim drugačiji nego kod MS.
U NMO spektar spadaju i forme NMO u sklopu drugih bolesti (Hašimoto tireoiditis, Sistemski eritemski lupus, Sjegrenov sindrom, Miastenija gravis, Diabetes melitus tip 1, Sarkoidoza…) Analizom uzorka krvi može se identifikovati specifičan biomarker za NMO – antitela na akvaporin 4 (anti AQP4 Ig at). Ova antitela ne postoje kod obolelih od MS a prisutna su u oko 70 % obolelih od NMO spektra. Dakle kod 30-ak % obolelih od NMO spektra nema ovog antitela ali se kod trećine od njih može identifikovati antitelo na MOG ( autoantitela na mijelinski oligodendrocitni glikoproteina). Kada se ne mogu identifikovati pomenuta antitela, dijagnoza oboljenja iz NMO spektra se postavlja na osnovu kliničkih karakteristika, dodatnih zahteva nalaza na MR pregledu mozga i kičmene moždine., te isključenjem alternativnih dijagnoza.
Koji su simptomi NMO spektra bolesti?
Bolest se ispoljava zamućenim vidom, bolom u oku ili oba oka, promenom percepcije boje, te različitim stepenom gubitka vida. Zbog oštećenja kičmene moždine i u zavisnosti od mesta lezije pacijeti često imaju simetričnu slabost svih ekstremiteta ili samo dojih ekstremiteta, različitog stepena pa sve do teške ili potpune oduzetosti. Postoji gubitak osećaja za dodir, temperaturne razlike, poremećaj mokrenja, defekacije i seksualnih funkcija, spazmi (bolni mišićni grčevi), zategnutost u mišićima-spasticitet,. Mogu se javiti i mučnina, štucanje, povraćanje, duple slike, vrtoglavica, gubitak sluha, pad kapka, trigeminalna neuralgija.
Kako se postavlja dijagnoza bolesti?
Pregledom neruologa i primenom dopunskih dijagnostičkih procedura kojima se potvrđuje ili isključuje dijagnoza neuromijelitis optika spaktra bolesti.
MR endokranijuma (magnetna rezonanca glave ) jačine od 1,5-3.0 T sa primenom i.v. kontrastnog sredstva, kao i nalaz MR kičmene moždine vratnog i grudnog dela sa primena i.v. kontrastnog sredstva, uz jasno definisane neuroradiološke kriterijume koji se koriste kao dijagnostički protokol.
Lumblana punkcija (LP) kojom se dobija likvor ( moždinsko-kičmena tečnost) i detektovanje prisutva specifičnog biomarkera: anti AQP4 /NMO-IgG at, ili anti MOGat, u serumu i likvoru.
Osim ove analize, istovremeno se uzorci likvora i krvi (serum) koriste i za određivanje drugih brojnih citobiohemijskih, imunoloških, seroloških pokazatelja (na HIV, na određene viruse, ujed krplja, malignitet, idetekciju oligoklonalnih IgG traka, određivanje anti tela na druge autoimune bolesti), a radi isključivanja drugih bolesti.
Vizuelni Evocirani Potencijali (VEP), ispituju funkciju optičkog nerva, u smislu postojanja ili isključenja optičkog neuritisa.
Magnetna rezonanca optičkog živca sa primenom i.v. kontrastnog sredstva.
Pregled oftalmolga i OCT (optička koherentna tomografija).
Često su potrebni i drugi specijalistički pregledi (kardiolog, reumatolog, pulmolog, imunolog, oftalmologa, i dr.)
Terapija u lečenju neurmijelitis optika spektra bolesti sastoji se iz:
Terapija akutne faze bolesti: primena kortikosteroidne terapije u visokim dozama („pulsna terapija“) intravenski tokom 3-5 dana u bolničkim uslovima, sa nastavakom lečenja kortikosteroidne terapije u vidu tableta, oralno. Kod težih oblika gde primena kortikosteroidne terapije nije dovela do poboljšanja, može se primeniti i terapijska izmena plazme (TIP) u bolničkim uslovima i specijalizovanim jedinicama.
Ukoliko izostane terapijski efekat i TIP, može se primeniti terapija ciklofosfamidom ili esterazni inhibitora u bolničkim uslovima.
I preventivna terapija relapsnog oblika NMO spektra bolesti.
Prva linija: Azathioprin, Mycophenolat-mofetil (MMF), Rituximab .
Druga linija: Methotrexat, Mitoxantron,Cyclosporin, Cyclophosphamide.
Nove terapijske opcije: Eculizumab,Inebilizumab, Tocilizumab, Satralizumab Citirizine, antihistaminic,…..
Simptomatska terapija, obuhvata medikametni pristup lečenju, odnosno primenu terapije za brojne već navedene simptoma koji parate ovu bolest., kao i primena fizikalne terapije, psihoterapije,odnosno neurorehabilitacija bazirana na multidisciplinarnim rehabilitacionim programima, sa akcentom na individualni pristup svakom pacijetu.
Zasto je dobro odabrati Euromedik tim u proceduri ispitivanja i postavljanja dijagnoze NMO spektra bolesti?
Zato što tim Euromedika čine iskusni dobro edukovani lekari: neurolog, neuroradiolog, oftalmologa, reumatologa, imunologa, pulmologaa, fizijatra, psihijatar, i lekari drugih specijalnosti sa multidiciplinarnim prisutupom u dijagnostici i lečenju NMO spektra bolesti.
Zato što se u Euromediku sve potrebne dijagnostičke procedure i pregledi izvode na novim modernim i visoko kvalitetnim uređajima, po visokim medicinskim i evropskim standardima, uz detaljno i adekvatno tumečenja nalaza, sa individualnim pristupom svakom pacijetu.
Zato što se u Euromediku u bolničkim uslovima uz profesionalan visoko edukovan medicinski kadara lekara i medicinskog osoblja, može primeniti terapija u akutnoj fazi bolesti koja zahteva dobru opremljenost i bolničke uslove pri primeni, kao i dalje praćenje pacijeta i primenu preventivne terapije NMO spektra bolesti.