Ahalazija – Minimalno invazivna hirurgija gornjeg digestivnog trakta
Ahalazija predstavlja difuzni motorni poremećaj koji se karakteriše oslabljenom peristaltikom (pokretanje) i nemogućnošću relaksacije donjeg dela jednjaka. Javlja se kod oba pola (češće kod muškaraca) između 30. и 60. godine života.
Uzrok nastanka
Promene nastaju zbog poremećaja neuromišićnog aparata, odnosno nedostatka vlakana Aerbahovog mišićnog pleksusa (splet nerava). Smatra se da do denervacije Aerbahovog pleksusa dovode mnogobrojni faktori: virusi, bakterije, paraziti, toksične materije, metabolički poremećaji, oštećenja nervnih spletova u toku operativnog zahvata.
Klinička slika
Parasimpatička vlakna koja imaju relaksirajuću ulogu u predelu donjeg sfinktera jednjaka nedostaju i taj deo ne može da se normalno otvara za vreme tranzita hrane kroz jednjak. Bolest veoma često nastaje naglo sa pojavom disfagije (poremećaj gutanja), bilo posle stresnih situacija ili u toku akutnih bolesti gornjih respiratornih puteva. U početku disfagija se javlja sa unošenjem čvrste hrane, nedovoljno sažvakane, a kasnije i kod unošenja kašaste i tečne hrane i napitaka. Tegobe vremenom postaju sve jače izražene i bolesnici da bi progutali hranu uzimaju u toku obroka sve veću količinu tečnosti. U kasnijoj fazi bolesti dolazi do dilatacije (širenja) jednjaka i usporavanja tranzita kroz jednjak što dovodi do pojave povraćanja iz jednjaka, ruminacije (preživanja), osećaja lošeg zadaha iz usta, prelivanja hrane u dušnik i usnu duplju, kao i pojave aspiracionih bronhopneumonija. Pojava bolova kao kod angine nastaje posle unošenja obilnih obroka i prestaju kada se jednjak isprazni.
Komplikacije
Zastojni ezofagitis (zapaljenje jednjaka), erozije, ulceracije, stvaranje divertikuluma (džepasta proširenja jednjaka), perforacije zida, mršavljenje, a najteža komplikacija je karcinom jednjaka.
Dijagnoza
Postavlja se na osnovu anamneze, radioskopije i radiografije, endoskopije i histološkog nalaza.
Lečenje
Primena nitrata sa dugotrajnim dejstvom ili blokatora kalcijumovih kanala smanjuju pritisak donjeg sfinktera jednjaka i poboljšavaju prolaz hrane za određeno vreme. U upotrebi su i različiti pneumatski dilatatori kojima se postižu zadovoljavajući rezultati. Dijetetski režim – česti a manji obroci od tečno kašaste hrane bez jakih začina, smanjuju iritabilnu ulogu i sporije dolazi do erozivnih promena. Hirurško lečenje ima dugotrajniji efekat.
