Kako prepoznati zapaljenski reumatizam?
Reumatske bolesti se odnose na širok spektar različitih kliničkih entiteta sa brojnim manifestacijama od strane lokomotornog aparata a to su pre svega bolovi i oticanje zglobova, bolovi u mišićima ili bolovi duž duž kičmenog stuba, što bi prevedeno na “narodni” jezik, moglo da se nazove “kostobolja”.
Ove tegobe su prilično nespecifične u svom inicijalnom stadijumu jer mogu pratiti različite internističke ili infektivne bolesti odnosno biti sastavni deo njihove klničke slike.
S toga je važno da se na vreme prepozna primarno zapaljenska reumatska bolest koja nekad može imati i ozbiljan klinički tok (kakve su bolesti tipa sistemski vaskulitis, sistemski eritemski lupus, dermatopolimiozitis, zapaljenske bolesti kičmenog stuba i reumatoidni artritis).
Kako klinički prepoznati takve bolesti? : pre svega po karateru, intenzitetu i dužini trajanja tegoba.
To su najčešće jaki bolovi u zglobovima često udruženi sa oticanjem zahvaćenog zgloba. Bolovi su naročito izraženi u toku noći i u ranim jutarnjim satima kada se javlja i višečasovna ukočenost u zglobovima. I to je najbitnija karakteristika zapaljenske reumatske bolesti na osnovu koje su vrši razlikovanje prema degenerativnom reumatskom oboljenju.
Nekad bolni otok može pratiti i crvenilo kože oko zgloba kao što je to slučaj kod uričnog artritisa (“gihta”) ili bakterijske infekcije zgloba.
Kod dermatopolimiozitisa (upale mišića i kože), dominantni su slabost i jaki bolovi u mišićima a kod vaskulitisa prisutne su izražene kožne promene (različitog tipa) na telu uz manifestacije od strane drugih orgnskih sistema i poremećaj opšteg stanja.
Bolovi u leđima nekada mogu ukazati na ozbiljnu zapaljensku bolest kičmenog stuba, pa je neophodno da se na vreme obrati pažnja na njihove karakteristike. Ukoliko su bolovi svakodnevni, traju duže od 3 meseca, pojačavaju se u toku noći a u jutarnjim satima ih prati i višečasovna ukočenost u donjem delu kičmenog stuba, neophodan je pregled reumatologa radi dalje dijagnostike i ozbiljnijeg lečenja od onog koje se primenjuje kod lečenja tzv.išijasa.
Sve navedeno dovodi do teškoća ili nemogućnosti hoda i otežang izvođenja svakodnevnih aktivnosti, što je razlog za obraćanje lekaru.
Ukoliko se pored ovih manifestacija javlja i povišena telesna temperatura, gubitak apetita i na telesnoj težini onda je to jako ozbiljan znak koji zvoni na hitnu uzbunu.
Šta treba uraditi kod sumnje na početak zapaljenske reumatske bolest?
Pre svega treba proveriti nalaz krvi.
Analiza krvi obično pouzdano prati ozbiljne zapaljenske reumatske bolesti. Najčešće su povišeni: vrednost sedimentacije eritrocita za prvi sat (SE), C reaktivnog proteina (CRP), postoji i poremećaj u nalazu krvne slike i mišićnih enzima a onda dolaskom kod reumatologa rade se i drugi specifični nalazi krvi kojima se definitivno potvrđuje dijagnoza bolesti.
Pored provere nalaza krvi, u cilju kompletne dijagnostičke obrade, a pre svega zbog sagledavanja trenutne aktivnosti bolesti, u svakodnevnoj reumatološkoj praksi u upotrebi su i metode vizuelizacije zglobova i mišića. Danas raspolažemo sa savremenim dijagnostičkim metodama snimanja a to je pre svega muskuloskeletni ultrazvuk, koji na vrlo jednostavan, siguran, brz i potpuno neškodljiv način može da potvrdi ili isključi dijagnozu zapaljenske reumatske bolesti.
Reumatske bolesti sa blažim kliničkim tokom (obična “reuma”)
Pored ozbiljnih sistemskih, zapaljenskih reumatskih bolesti, bolesnici mogu imati i tzv. “običnu reumu” (široko korišćen termin u populaciji). To su oboljenja zglobova i kičmenog stuba koja nastaju u normalnom procesu starenja gde se menja struktura hrskavičnog tkiva zglobova ili normalni hemijski sastav intervertebralnog diskusa kičmenog stuba. Ova tkiva gube pre svega značajan procenat vode u svom sastavu tokom starenja, a kako predstavljaju veoma važno potporno tkivo, dolazi do narušavanja stabilnosti kičmenog stuba ili perifernog zgloba. Najčešće bolesnici tada imaju povremeno bolove u zglobovima ili duž kičmenog stuba i to pri većem mehaničkom opterećenju (dužem hodu ili većem fizičkom naporu ) a nakon kraćeg odmore bolovi su manji, naročito noću, za razliku od zapaljenske reumatske bolesti.
Savremena reumatologija danas raspolaže sa efikasnim metodama u lečenju i ove grupe bolesti čime se odlaže ranije, prosto neizebežni, operativni način lečenja. To su lekovi koji se direktno ubacuju u zglobni prostor i oblažu oštećenu hrskavicu imitirajući njenu funkciju (hondroprotektori). Najsavremeniji vid lečenja je lečenje iz sopstvene krvi tj sopstvenog autologog seruma (nazvanog ortokin). Zahvaljući visokoj koncentraciji antizapaljenskih sastojaka i faktora rasta, primena terapije ortokina može,dokazano, vrlo uspešno da popravi oštećenje u zglobu. Naročito je efikasno kod dijagnoze degenerativnog oboljena zgloba (artroze) čime se značajno odlaže operativno lečenje, koje je, često kontraidikovano kod starije populacije zbog prisustva ozbiljnih komorbiditeta (pre svega srčana slobost).
Vrhunski tim stručnjaka bolnice Euromedik, savremeni pristup u dijagnostici i lečenju različitih reumatoloških bolesti obezbeđuju vam smanjene tegoba i zdraviji život.
